Một số tên gọi và cách xưng hô thời phong kiến

Thứ tư - 05/08/2020 18:04

Thời phong kiến, các thứ bậc và cách xưng hô trong hoàng tộc Việt Nam phần nhiều chịu ảnh hưởng của các triều đại Trung Quốc, song cũng có những điểm riêng biệt. 
 
Ảnh minh họa (nguồn: Internet)

Dưới đây là một số tên gọi và cách xưng hô thường gặp:

Tên gọi trong Hoàng cung:

Vua gọi là Hoàng thượng. Vua của đế quốc (thống trị các nước chư hầu) gọi là Hoàng đế. Vợ vua gọi là Hoàng hậu.
Cha vua, nếu chưa từng làm vua gọi là Quốc lão; nếu đã từng làm vua rồi truyền ngôi cho con gọi là Thái thượng hoàng. Mẹ vua, nếu chồng chưa từng làm vua gọi là Quốc mẫu; nếu chồng đã từng làm vua gọi là Thái hậu hay Hoàng Thái hậu.
Anh trai vua gọi là Hoàng huynh. Chị gái vua gọi là Hoàng tỷ. Em trai vua gọi là Hoàng đệ. Em gái vua gọi là Hoàng muội.
Bác vua gọi là Hoàng bá. Chú vua gọi là Hoàng thúc. Cậu vua gọi là Quốc cữu. Cha vợ vua gọi là Quốc trượng.
Con trai vua gọi là Hoàng tử; nếu được chỉ định sẽ lên nối ngôi gọi là Thái tử hoặc Hoàng Thái tử hay Đông cung Thái tử. Vợ Hoàng tử gọi là Hoàng tức. Vợ (Đông cung) Thái tử gọi là Hoàng phi. Con gái vua gọi là Công chúa. Con rể vua gọi là Phò mã.
Con trai trưởng của Chúa (thời Trịnh - Nguyễn), hoặc của vua chư hầu gọi là Thế tử. Con gái chúa gọi là Quận chúa. Chồng quận chúa gọi là Quận mã.

Xưng hô giao tiếp trong Hoàng cung:

Vua tự xưng là trẫm, quả nhân;  tước Vương trở xuống xưng là cô gia.
Vua gọi các quần thần là chư khanh, chúng khanh; gọi cận thần được sủng ái là ái khanh; gọi vợ được sủng ái là ái phi; gọi vua chư hầu là hiền hầu.
Vua, Hoàng hậu gọi con khi còn nhỏ là hoàng nhi. Các con tự xưng với vua cha là nhi thần. Các con gọi vua cha là phụ hoàng, gọi mẹ là mẫu hậu.
Hoàng hậu và các thê thiếp của vua khi nói chuyện với vua xưng là thần thiếp. Hoàng thái hậu nói chuyện với các quan xưng là là ai gia.
Khi tấu trình, các quan gọi vua là bệ hạ, thánh thượng. Các quan tự xưng với vua là hạ thần.
Khi nói chuyện với vua và hoàng hậu, các quan thái giám xưng là nô tài; cung nữ chuyên phục dịch xưng là nô tì.

Một số thành phần khác:

Các quan trong triều khi nói chuyện với quan to hơn về phẩm hàm xưng là hạ quan; khi nói chuyện người dân xưng là bản quan.
Người dân khi nói chuyện với quan gọi quan là đại nhân, tự xưng là thảo dân.
Người làm các việc vặt ở cửa quan như chạy giấy, dọn dẹp, đưa thư... gọi là nha dịch, nha lại hay sai nha. Đứa con trai nhỏ theo hầu những người quyền quý thời phong kiến gọi là tiểu đồng.
Con trai nhà quyền quý gọi là công tử; con gái gọi là tiểu thư. Đầy tớ các gia đình quyền quý gọi ông chủ là lão gia; gọi bà chủ là phu nhân; gọi con trai chủ là thiếu gia; tự xưng khi nói chuyện với bề trên xưng là tiểu nhân.

ST

 

Tổng số điểm của bài viết là: 108 trong 29 đánh giá

Xếp hạng: 3.7 - 29 phiếu bầu
Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

  • Carloscit
    It's all about how they occupy the frame, casually steering every moment. darla crane friends hot mom pics seems to nudge them to push the envelope—some are all the way nude, while others get playful with atmospheres that keep your curiosity on full tilt.
      Carloscit   milfsphotos@gmail.com   15/02/2025 11:12
  • Jamesgaw
    I like how the site just jumps straight into the main event—no runaround. milf huge silicone tits You're straight up one or two clicks away from some of the most eye-popping boobies on the planet, and the variety ensures you're never disappointed.
      Jamesgaw   bigboobsnakedpics.com@gmail.com   12/02/2025 07:40
  • Hân
    Con trai của Tướng quân gọi là gì vậy ạ?
      Hân   hanakim3108@gmail.com   14/01/2025 02:47
  • Nguyễn Lan Hương
    E gái vua gọi hoàng hậu , các phi tần của vua là gì ? Và khi khi nói truyện thì xưng với thái hậu , hoàng hậu , phi tần là gì?
      Nguyễn Lan Hương   nhong4479@gmail.com   12/01/2025 09:35
  • T
    Con gái của tể tướng với thái sư thì gọi là gì ạ
      T   jiwonarmy1306@gmail.com   03/01/2025 21:05
    • @T thường thì sẽ gọi là tiểu thư, công tử/thiếu gia. Vd con gái/con trai phu nhân chính thất của tể tướng gọi là đích nữ/đích tử phủ tể tướng, con gái/ con trai của thiếp thì theo gọi là thứ nữ/thứ tử. Trong phủ thì hạ nhân sẽ gọi theo thứ tự của các vị chủ tử như đại tiểu thư, nhị tiểu thư hay đại thiếu gia, nhị thiếu gia.
        Duyên   gacokhanangtuyduyen@gmail.com   04/01/2025 09:10
Mã bảo mật   

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn

Liên kết website
Thống kê
  • Đang truy cập84
  • Máy chủ tìm kiếm2
  • Khách viếng thăm82
  • Hôm nay15,165
  • Tháng hiện tại1,785,268
  • Tổng lượt truy cập56,475,518
Đăng ký
Hãy đăng nhập thành viên để trải nghiệm đầy đủ các tiện ích trên site
Mã bảo mật
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây